Naturalis Biodiversity Centre
Het vernieuwde Naturalis Biodiversity Center is een echte blikvanger. Ook installatietechnisch is alles ‘state of the art’ en de installaties zijn nu veel duurzamer dan daarvóór. Daar gingen wél wat uitdagingen aan vooraf. Zo is sprake van verschillende hoogtes, was het aanbrengen van de luchtbehandelingsinstallaties behoorlijk complex en was het museum tijdens de bouwwerkzaamheden nog deels in bedrijf.
Projectdetails
39.000 m²
Leiden
Laboratoria
Maatschappelijk vastgoed
Elektrotechniek
Werktuigbouwkunde
Brandbeveiliging
ULC vormt samen met Kuijpers ICUK (Installatiecombinatie ULC Kuijpers). Bij de elektrotechnische installaties gaat het om de verlichtingsinstallatie, de krachtinstallatie, een brandmeld- en ontruimingsinstallatie, installaties voor kanalisatie en data, een inbraakinstallatie, de intercom- en noodstroominstallatie, de CCTV- (camera’s) en KNX-installatie (het domoticasysteem) en PV-zonnepanelen. De werktuigbouwkundige installaties betreffen een WKO-installatie, de installatie voor CV en gekoeld water, de luchtbehandelingsinstallatie, de meet- en regeltechnische installatie, de installatie voor technische gassen, de waterinstallatie (voor drinkwater, demiwater en bedrijfswater), de installatie voor de afvoer van vuil water en hemelwater en de sanitaire installatie. Voor een optimale luchtbehandeling in de museumzalen is BaOpt toegepast. Dit is een specifiek luchtverdeelsysteem gebaseerd op verdringing, dat zowel de luchttemperatuur, de vochtigheid als het CO2-niveau op peil houdt. Dit systeem zet je als het ware ‘over de luchtbehandelingskasten’ in om zaken nog beter te regelen. En dat is essentieel, omdat de bandbreedte voor de luchtvochtigheid in musea én depots veel beperkter is dan, bijvoorbeeld, in een kantooromgeving.
Uitdagingen
Het project kende veel uitdagingen, maar overal werd een oplossing voor gevonden. De eerste uitdaging deed zich al direct voor na het tekenen van de opdracht op 20 december 2016, één dag voor de kerstvakantie. Direct na de kerstvakantie al werden de activiteiten voor het veiligstellen van de bestaande installaties opgetuigd. Het team heeft zich dan ook vanaf de start in januari 2017, naast het opstarten van de voorbereiding, direct gericht op het inventariseren van de bestaande installaties. Zo kon de daadwerkelijke afkoppeling van de installaties zo snel mogelijk gerealiseerd worden en de daadwerkelijke bouw gestart worden.
De volgende uitdaging deed zich voor bij de depottoren. Het was daarbij een ‘must’ dat een deel van de collectie toegankelijk en in bedrijf moest blijven. Daarnaast is deze toren heel gevoelig voor vocht en temperatuur. Er is gemonitord dat de bestaande installaties in deze toren zo lang mogelijk konden doordraaien. Waar noodzakelijk, zijn er tijdelijke voorzieningen getroffen. Zo zijn er tijdelijke voedingskabels, beveiligingskabels en een tijdelijke stadsverwarmingleiding aangelegd.’’
Het nieuwe laboratorium was eveneens een uitdaging. Voor dit lab was alleen een voorlopig ontwerp beschikbaar en liep de inkoop van de inrichting door Naturalis wat achter op de planning. Daarom is, in overleg met de opdrachtgever, een oplossing gezocht en een tussenstap gemaakt. Daardoor kon bouwkundig verder worden gebouwd aan het lab en kon in de tussentijd ge-engineerd worden. Nadat het casco gereed was, zijn de installaties in het lab aangebracht en is vervolgens het lab ingericht.
Bijzonder aan dit project waren ook de verschillende hoogtes in het museumgedeelte. Alle zalen zijn verschillend van afmeting en de hoogte varieert van 6 tot 14 meter. Om overal goed bij te kunnen en veilig te kunnen werken, zijn er zowel steigers als hoogwerkers gebruikt. Het atrium van de nieuwe entree spant letterlijk de kroon, op 40 meter hoogte. Om de installaties daar te kunnen aanbrengen, is een speciale tijdelijke verrijdbare werkvloer op 38 meter hoogte toegepast.
Duurzaamheid en energiebesparing
Bij dit project stonden ook duurzaamheid en energiebesparing voorop. Een voorbeeld daarvan is de centrale WKO-installatie, met een warmte- en koudebron, in combinatie met stadsverwarming. De centrale WKO-installatie en de daarbij behorende bronnen zijn nieuw aangelegd en voor de stadsverwarming is de invoer vervangen. De put voor de WKO is 60 cm in diameter en 150 meter diep geboord en heeft een capaciteit van 120 m3/h. Voorheen vond de koeling plaats met koelmachines. Deze zijn nog even blijven staan totdat de nieuwe WKO-installatie gereed was en de depottoren vanuit die installatie gevoed kon worden. Daarna is er gedraaid op de warmtepompen van de WKO-installatie en de droge koelers die zijn aangebracht. Er is dus één WKO, maar de energiecentrales zijn wél in tweeën gesplitst: één voor de nieuwbouw en het museum en één voor de kantoren, het lab en het depot. Beide centrales hebben hun eigen warmtepompen, stadsverwarmingsaansluiting en droogkoelers.
Elektrotechnisch is de duurzaamheid ook aanzienlijk verbeterd, bijvoorbeeld door het aanbrengen van 260 zonnepanelen. De zonnepanelen hebben bij elkaar maar liefst 72.800 kWh-opbrengst. Daarnaast is er in de kantoren een zogenaamde CO2-regeling met VAV-kleppen en frequentie gestuurde ventilatoren aangebracht. Hierdoor gaan bij een te hoog CO2-percentage in deze ruimten de kleppen open en wordt meer lucht toegevoerd. Maar als er niemand in deze ruimten is, gaat de luchttoevoer direct naar beneden. Ook alle luchtbehandelingskasten in het gebouw zijn uitgevoerd met frequentieregelaars. Last but not least, is een energieslag gemaakt door alle armaturen te voorzien van ledverlichting. De verlichting gaat alleen aan als er personen in de ruimten zijn. Dit wordt gesignaleerd door aanwezigheidssensoren. Ook het gebouwbeheersysteem KNX zorgt ervoor dat alles zo efficiënt mogelijk wordt aangestuurd.
Het installatieontwerp is gerealiseerd en de nieuwe technische installaties zijn nu flexibel, robuust en toekomstgericht.
Innovatief
Een innovatieve toegepaste techniek is het SIMS-systeem. Dit is een visualisatie van alle beveiligingssystemen, waarmee bijvoorbeeld gezien kan worden welke deuren er open staan en welke rookmelder aangaat. Ook het camerasysteem kan hiermee worden beheerd, gekoppeld aan de intercom. Zo’n uitgebreid systeem hebben we nog nooit gemaakt. Een ander innovatief voorbeeld is de speciale af- en toevoerinstallatie voor de grote hoeveelheid alcohol (zo’n 10.000 liter) waarmee gewerkt wordt in het onderzoekslab. Deze hebben we, samen met onze onderaannemer Van der Heijden, aangebracht.
Bekijk hieronder een kort interview over het project door installatiecombinatie ULC-Kuijpers.